USA paid pensions to expelled Nazis

Są to: przebywający obecnie w Osijeku w Chorwacji były strażnik obozu Auschwitz, 90-letni Jakob Denzinger; zamieszkały w Berlinie były strażnik obozowy z Sachsenhausen, 95-letni Martin Hartmann; 90-letni pensjonariusz domu opieki w Wormacji, a przedtem strażnik obozu koncentracyjnego Natzweiler we Francji Peter Mueller oraz 93-letni Wasyl Łytwyn, który po wyszkoleniu w obozie SS w Trawnikach uczestniczył w likwidacji warszawskiego getta, a teraz najprawdopodobniej mieszka na Ukrainie.

Jak wynika ze zbadanych przez AP materiałów archiwalnych, zawierane z tymi osobami ugody przewidywały, że opuszczą one dobrowolnie terytorium USA przy zachowaniu swych praw do świadczeń emerytalnych. Świadczenia te, wypłacane przez państwowy fundusz socjalny Social Service, wynoszą obecnie po około 15 tys. dolarów rocznie, co w przebiegu lat zebrało się w miliony dolarów.

By ułatwić deportowanie z terytorium USA nie podlegających amerykańskiej jurysdykcji osób podejrzanych o udział w niemieckich zbrodniach wojennych, utworzone w 1979 roku Biuro Śledztw Specjalnych (OSI) ministerstwa sprawiedliwości zachęcało te osoby do dobrowolnego wyjazdu i zrzeczenia się obywatelstwa Stanów Zjednoczonych - przy zagwarantowaniu nabytych tam uprawnień emerytalnych.

Uważano to za rozwiązanie korzystniejsze od długotrwałej procedury pozbawiania obywatelstwa ze względu na zatajenie własnej wojennej przeszłości przy jego nadawaniu.

Praktyka ta, określana jako "wyrzucanie nazistów na śmietnik", należy już do przeszłości, ale umożliwiające ją przepisy pozostają w mocy.

"Jest absolutnie oburzające, że nazistowscy przestępcy wojenni wciąż otrzymują świadczenia Social Service, skoro zostali prawnie usunięci z naszego kraju wiele, wiele lat temu" - stwierdziła demokratyczna członkini Izby Reprezentantów Carolyn Maloney. Jak zaznaczyła, zamierza wystąpić z inicjatywą ustawodawczą, która by to ukróciła.