Rząd chce zachęcać Polaków do powrotów do kraju. Co proponuje?

Program współpracy z Polonią i Polakami za granicą w latach 2015-2020 przygotowało MSZ.

Jak podkreśla resort, wśród założeń programu jest utrzymywanie partnerskich zasad współpracy z Polonią oraz wykorzystanie potencjału polonijnych profesjonalistów.

Przyjęty przez rząd program ma umożliwić migrantom zatrudnionym na europejskich rynkach pracy zachowanie więzi z Polską, stworzyć atrakcyjną ofertę współpracy dla młodego pokolenia Polonii, lepiej wykorzystać potencjał polonijnych profesjonalistów oraz efektywnie zabezpieczyć prawa polskich mniejszości.

W ramach programu MSZ proponuje partnerom polonijnym wspólne i obustronne działania na rzecz kształtowania za granicą rzetelnego wizerunku Polski oraz współdziałanie w pogłębianiu współpracy z Polską krajów zamieszkania rodaków, w wymiarze regionalnym (np. samorządy) i sektorowym (np. uczelnie, instytucje kulturalne, podmioty gospodarcze). Nowością w programie jest określenie zasad współpracy rządu z Polonią i Polakami za granicą i położenie nacisku na partnerstwo.

"Partnerskie podejście przyświecało już podczas prac nad dokumentem – szeroki proces konsultacji projektu programu został dobrze przyjęty w środowiskach polonijnych. Podkreślamy też pełne uznanie faktu, że nasi rodacy są najczęściej obywatelami innych państw i państwom tym winni są lojalność obywatelską. Wiemy też, że wielu naszych rodaków utraciło znajomość języka polskiego i skuteczna komunikacja z nimi musi odbywać się w językach ich krajów zamieszkania" - podkreśla MSZ.

Program przyjmuje jako cele strategiczne: promowanie nauczania języka polskiego, umacnianie polskiej tożsamości i zapewnienie możliwości uczestniczenia w kulturze narodowej, wzmacnianie środowisk polskich za granicą, wspieranie powrotów Polaków do kraju oraz tworzenie zachęt do osiedlania się w Polsce osób polskiego pochodzenia, a także wielopłaszczyznowy rozwój kontaktów z Polską.

Partnerami rządu w realizacji polityki wobec Polonii i Polaków za granicą są m.in.: kancelaria prezydenta, komisje parlamentarne Sejmu i Senatu, samorządy terytorialne, organizacje międzyrządowe, stowarzyszenia polonijne i instytucje kościelne.

Ramowa część programu obejmuje okres sześcioletni. Towarzyszy jej dokument określający szczegółowe zadania poszczególnych resortów i instytucji centralnych zaangażowanych w realizację polityki polonijnej. Obecnie określa on zadania na lata 2015-2016, po czym dwukrotnie będzie aktualizowany – wyznaczając zadania na lata 2017-2018 oraz 2019-2020.

Podstawą programu ma być partnerstwo z rodakami - na co mają wskazywać przeprowadzone dwumiesięczne konsultacje społeczne programu, w ramach których napłynęło blisko 100 opinii i propozycji.

Ocenia się, że poza Polską żyje 18-20 milionów Polaków i obywateli polskiego pochodzenia. Jedna trzecia z tej grupy to Polacy urodzeni w Polsce, reszta to osoby polskiego pochodzenia o różnym stopniu więzi z polskością. W XIX i XX wieku emigracja z Polski miała ustabilizowane kierunki – Stany Zjednoczone (w 2012 r. polskie pochodzenie zadeklarowało 9,6 mln osób), Ameryka Południowa (Brazylia – 1,5 mln osób, Argentyna – 1,2 mln). W ostatnim półwieczu większą dynamikę odnotowano w wyjazdach do Kanady (ok. 1 mln osób) i Australii (170 tys. osób). Spadła natomiast liczebność społeczności polskiej na Wschodzie.