Obowiązkowe szczepienia przeciw pneumokokom dla wszystkich noworodków
Od stycznia obowiązkiem szczepienia przeciwko pneumokokom objęte będą wszystkie nowo narodzone dzieci. Oznacza to, że szczepienie w całości będzie finansowane z budżetu państwa.
Dotychczas obowiązkiem szczepienia przeciwko pneumokokom objęte były jedynie dzieci urodzone przed 37. tygodniem ciąży i te z masą urodzeniową poniżej 2,5 kg. Ze wskazań medycznych szczepione były także dzieci do 5. roku życia, chorujące m.in. na przewlekłe choroby serca, cukrzycę i astmę.
Rodzice pozostałych maluchów, jeśli chcieli zaszczepić dzieci przeciw pneumokokom, musieli sami kupić szczepionki, tylko niektórzy mogli liczyć na finansowanie szczepienia przez samorządy (w ramach programów zdrowotnych).
Już w grudniu resort zdrowia informował o zakończeniu postępowania przetargowego ws. zakupu szczepionek przeciwko pneumokokom. Dzieci poddane obowiązkowym szczepieniom otrzymają szczepionkę Synflorix PCV10. Ministerstwo kupiło także szczepionkę Prevenar PCV13, którą będą mogły otrzymać dzieci z obniżoną odpornością, jeśli tak zadecyduje lekarz.
Jedną z najczęstszych postaci zakażenia pneumokokami jest zapalenie ucha środkowego. "Uważa się, że prawie każde dziecko do 5. roku życia ma za sobą przebyte zapalenie ucha środkowego wywołane przez pneumokoki" - wskazuje resort zdrowia. Pneumokoki mogą także powodować zapalenie zatok przynosowych, zapalenie spojówek oraz zapalenie płuc (szczególnie w przypadku powikłań grypy oraz u osób z przewlekłymi chorobami płuc).
Najcięższą postacią zakażenia pneumokokowego jest tzw. inwazyjna choroba pneumokokowa (IChP). W pojęciu tym mieści się zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, sepsa (posocznica) i zapalenie płuc z bakteriemią. Z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny wynika, że współczynnik zapadalności na inwazyjną chorobę pneumokokową w Polsce w 2014 r. zwiększył się prawie trzykrotnie w porównaniu z 2007 r.
Resort zdrowia przekonuje, że szczepienie jest bardzo skuteczną metodą zapobiegania chorobom pneumokokowym. Powołuje się na wyniki badań, z których wynika, że jedna ze szczepionek przeciw pneumokokom zmniejsza liczbę przypadków pozaszpitalnego zapalenia płuc o 16 proc. u dzieci w wieku do 15 lat, oraz o 32 proc. u dzieci poniżej 2. roku życia.
Ministerstwo dodaje, że również badania prowadzone w Norwegii wskazują na zwiększenie odporności we wszystkich grupach wiekowych po wprowadzeniu szczepienia populacyjnego. "Wskazuje to na wysoką efektywność szczepienia również w grupach niezaszczepionych w ramach efektu pośredniego, czyli tzw. odporności środowiskowej" - wyjaśnia resort.
Podobny efekt potwierdziły badania prowadzone w Polsce. Po wprowadzeniu w Kielcach w 2006 r. szczepień populacyjnych, w latach 2005-2012 u dzieci poniżej 2. roku życia o 96,5 proc. spadła zapadalność na zapalenie płuc wywołane przez pneumokoki. Jednocześnie w wyniku odporności środowiskowej u osób między 50. a 64. rokiem życia zapadalność na to schorzenie spadła o 30,8 proc., a u osób powyżej 65. roku życia - o 56,8 proc. Zmniejszyła się też częstotliwość występowania szczepów pneumokoków opornych na penicylinę u dzieci poniżej 5. roku życia.