Czechy chcą wyjść z UE i NATO? Prezydent apeluje o referendum

Agencja Reutera przypomina, że w kompetencjach prezydenta nie leży rozpisanie referendum, gdyż wymagałoby to zmian w konstytucji. Jednak Zeman to wpływowy polityk w kraju, w którym wielu wyborców jest sceptycznie nastawionych do Unii. Czechy weszły do Wspólnoty w 2004 roku.

"Nie zgadzam się z tymi, którzy są za opuszczeniem Unii Europejskiej" - podkreślił Zeman cytowany przez czeskie radio. "Ale zrobię dla nich wszystko, by mieli referendum i mogli się wypowiedzieć. To samo dotyczy wyjścia z NATO" - dodał centrolewicowy szef państwa. 

W kwietniowym badaniu ośrodka CVVM zadowolenie Czechów z członkostwa w UE spadło do 25 proc., z 32 proc. w ubiegłym roku.

Niewielka skrajnie prawicowa partia Świt-Narodowa Koalicja próbowała w maju przepchnąć w parlamencie wniosek o referendum w sprawie opuszczenia Unii, ale nie udało jej się zdobyć wystarczającego poparcia dla tego planu. UE jest też niepopularna wśród komunistów, trzeciej co do wielkości partii w parlamencie, oraz niektórych deputowanych konserwatywnej Obywatelskiej Partii Demokratycznej (ODS).

Przeprowadzenie referendum w sprawie członkostwa w UE wymagałoby zmian w konstytucji, do czego potrzebne jest 60-procentowe poparcie w obu izbach parlamentu.

Jako premier Czech w latach 1998-2002 Zeman pomógł przygotować swój kraj do wejścia do UE. Jednak już jako szef państwa budził obawy niektórych zachodnich stolic z powodu swych prorosyjskich poglądów w sprawie konfliktu na Ukrainie. Nie powstrzymało to jednak czeskiego rządu, który odpowiada za politykę zagraniczną kraju, przed poparciem unijnej polityki sankcji wobec Moskwy.

Zeman wygrał pierwsze w historii Czech bezpośrednie wybory prezydenckie w 2013 roku i może zostać wybrany na drugą kadencję w 2018 roku.

Tymczasem dzisiaj czeski rząd poinformował, że nie ma zamiaru przeprowadzać referendum w sprawie członkostwa kraju w Unii Europejskiej i NATO. Członkostwo Czech w UE to sprawa priorytetowa i "decydująca dla przyszłości" - podkreślił premier Bohuslav Sobotka, choć jednocześnie zaznaczył, że UE będzie musiała się zmienić.

"Zapewnienie stabilności, dobrobytu i bezpieczeństwa obywatelom Czech jest możliwe tylko w ramach spójnej, mocnej i stabilnej Unii Europejskiej" - przekonywał Sobotka, cytowany przez czeskie media.

Zwrócił uwagę, że eurosceptycy nie przedstawili dotąd alternatywnego dla UE "projektu prosperity". "Pamiętamy jeszcze, dokąd doprowadził niekontrolowany nacjonalizm i co stałą się z Czechosłowacją" - ostrzegł.