CBOS: Większość Polaków odczuwała zadowolenie z minionego roku

CBOS pyta co roku w grudniu badanych o emocje, jakie im towarzyszyły w mijającym roku oraz o nastroje panujące w ich najbliższym otoczeniu – wśród osób, z którymi spotykają się na co dzień w pracy oraz w miejscu zamieszkania.

Z ostatniego badania wynika, że emocje negatywne towarzyszyły respondentom rzadziej niż pozytywne. Najczęściej doświadczanymi negatywnymi stanami emocjonalnymi wśród uwzględnionych w sondażu były: zdenerwowanie, rozdrażnienie (41 proc. respondentów doświadczało ich często lub bardzo często) oraz poczucie lekceważenia przez władzę (36 proc.). Mniej więcej co czwarty ankietowany często lub bardzo często odczuwał w roku 2016 zniechęcenie lub znużenie (27 proc.), zbliżony odsetek wielokrotnie czuł się bezradny (23 proc.). Blisko co piąty badany często lub bardzo często w minionym roku doznawał uczucia wściekłości (18 proc.), a co szósty miewał stany depresyjne (16 proc.). Sporadycznie respondenci wspominali o myślach samobójczych (1 proc.).

W porównaniu z wynikami badania dotyczącego samopoczucia w 2015 r. nieznacznie zmniejszyły się odsetki badanych deklarujących częste odczuwanie wszystkich pozytywnych stanów emocjonalnych uwzględnionych w sondażu (spadki o 1–2 punkty procentowe), zarazem zmniejszyły się odsetki tych, którzy wielokrotnie doświadczali takich negatywnych emocji, jak: poczucie lekceważenia przez władzę (o 4 punkty), wściekłość (o 3 punkty), zniechęcenie, znużenie (o 2 punkty), bezradność (o 2 punkty), zdenerwowanie, rozdrażnienie (o 1 punkt).

"Patrząc z dłuższej perspektywy, można zauważyć, że od 1990 roku, od kiedy monitorujemy tę kwestię, samopoczucie Polaków wyraźnie się poprawiło. W tym czasie znacząco wzrósł odsetek badanych często lub bardzo często doświadczających wszystkich pozytywnych emocji uwzględnionych w sondażu" - zauważają badacze CBOS w komentarzu do wyników.

"Jednocześnie w analizowanym okresie wyraźnie zmalał odsetek ankietowanych wielokrotnie doświadczających zdenerwowania, rozdrażnienia, a także zniechęcenia, znużenia oraz wściekłości. Wyraźny trend spadkowy nie jest natomiast zauważalny w przypadku poczucia lekceważenia przez władzę czy poczucia bezradności" - zaznaczono.

W opisie nastrojów środowiskowych panujących w otoczeniu badanych w 2016 r. przeważają określenia negatywne. Respondenci najczęściej uważają, że w ich otoczeniu dominuje lęk, obawy o to, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra (tak podało 37 proc.). Tylu samo ankietowanych dostrzega przede wszystkim ogólne niezadowolenie, brak wiary w jakąkolwiek poprawę (13 proc.) oraz apatię, rezygnację, pogodzenie się z losem (13 proc.).

Mniej niż co trzeci badany pozytywnie ocenia nastrój panujący w swoim środowisku (30 proc.). Blisko co czwarty (23 proc.) dostrzega w nim przede wszystkim pewne odprężenie i zadowolenie, że jest lepiej, a co czternasty (7 proc.) - ogólne odprężenie i zadowolenie, wiarę, że będzie lepiej.

Według CBOS, percepcja nastrojów w najbliższym otoczeniu jest zróżnicowana społecznie. "Z analiz wynika, że silnie determinują ją poglądy polityczne. Relatywnie dobrze oceniają je badani identyfikujący się z prawicą (42 proc. ocen pozytywnych), natomiast dosyć krytycznie ci utożsamiający się z lewicą (77 proc. ocen negatywnych). W potencjalnych elektoratach partyjnych nastroje środowiskowe pozytywnie oceniają najczęściej zwolennicy PiS, a najrzadziej – sympatycy Nowoczesnej" - napisano w komentarzu do wyników.

Poza poglądami politycznymi pewne znaczenie w tym kontekście ma wiek badanych, poziom ich religijności, wykształcenie, ocena własnych warunków materialnych oraz miejsce zamieszkania. Nastroje w swoim środowisku lepiej niż pozostali oceniają najmłodsi ankietowani – w wieku 18–24 lata (50 proc. ocen pozytywnych), osoby biorące udział w praktykach religijnych kilka razy w tygodniu (43 proc.), badani z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym (33 proc.), respondenci zadowoleni z warunków materialnych swoich gospodarstw domowych (34 proc.) oraz mieszkańcy wsi (33 proc.).

Badanie przeprowadzono w dniach 1-11 grudnia 2016 r. na liczącej 1 139 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.