Brytyjskie media: "Unia Europejska musi się zmienić"

Niemal wszystkie gazety - od konserwatywnego i eurosceptycznego "The Telegraph" do liberalno-lewicowego "The Guardian" - zgadzają się, że Unia Europejska wymaga daleko idących zmian w ramach odpowiedzi na wynik greckiego referendum.

"Wynik referendum w Grecji to kontynuacja piekła, które zaczęło się w 1914 roku i z którego uciekliśmy po drugiej wojnie światowej" - stwierdza "Financial Times". W swoim komentarzu szef działu europejskiego gazety Tony Barber napisał, że "premier Aleksis Cipras i jego współpracownicy doprowadzili Greków do katastrofy". "Ten wynik referendum tylko pogłębi podziały polityczne w kraju już ogłuszonym kryzysem ekonomicznym. Grecy, którzy głosowali za porozumieniem, odbiorą to jako dramat porównywalny z porażką w wojnie z Turcją w 1922 roku, która wykończyła grecką cywilizację w Azji Mniejszej. Teoretycznie wygrani, którzy zagłosowali przeciwko nowej umowie, szybko zrozumieją, że nie czeka ich zbawienie, lecz nędza" - dodaje komentator.

Barber w ostrych słowach porównuje Grecję po referendum do Kosowa lub Bośni i Hercegowiny podkreślając, jak trudno będzie zmusić "partie polityczne, oligarchów, związki zawodowe i zwykłych obywateli do wspólnego działania, przynajmniej przez jakiś czas, na korzyść państwa". Jak dodaje, Grecja ma silne argumenty przemawiające za koniecznością znalezienia nowego porozumienia i restrukturyzacji długu, ale "zabójcza kombinacja arogancji i dyplomatycznej gracji słonia" sprawiła, że "Syriza została w strefie euro zupełnie sama".

Komentator podkreśla, że najostrzejszymi krytykami Grecji są nowe kraje członkowskie z Europy Środkowej i Wschodniej, które "same dalekie od zachodnich poziomów dobrobytu, nie ukrywają złości na myśl o specjalnym traktowaniu Grecji".

"W którymś momencie tego przeciągającego się kryzysu Europa musiała wypaść z drogi i stało się to w niedzielny wieczór" - pisze "Guardian". W redakcyjnym komentarzu podkreśla, że "siedem dni od ogłoszenia plebiscytu do zamknięcia lokali wyborczych były naprawdę nadzwyczajne". Gazeta zauważa, że już w momencie przegłosowania referendum sugerowane pytanie - "zapisane niezrozumiałym żargonem" - było nieaktualne, a "retoryka terroru i wojny" używana przez grecki rząd nie pomagała przeprowadzić wartościowej dyskusji.

"Z drugiej strony choć wszyscy liderzy państw strefy euro mają demokratyczne mandaty do rządzenia, to powinni zrozumieć, w jak trudnej sytuacji znalazł się grecki rząd mając za suwerena społeczeństwo na krawędzi ruiny. To nie jest rozsądne, aby Europa opowiadała się przeciwko ludowi w jakimkolwiek państwie członkowskim. Europejscy przywódcy, którzy przyzwyczaili się do stawiania na swoim, nie mogą zakładać, że dalej tak będzie. Powinni okazać nieco pokory i posłuchać głosu Greków" - zaznaczają autorzy komentarza.

Również konserwatywny "The Telegraph" podkreśla błędy liderów strefy euro. Komentator zaznaczył, że "nawet jeśli Grecy wydali za dużo pieniędzy w dobrych czasach, polityka nadmiernej oszczędności teraz zabija ich kraj", a "UE powinna okazać więcej współczucia". "Nikt nie jest tutaj bez winy. UE kazała Grekom zapłacić rachunek za kryzys i zapłacili" - twierdzi autor komentarza i wylicza, że "pensje w sektorze publicznym spadły o 1/3, emerytury o ponad 40 procent, a jedyne co wzrosło to liczba samobójstw - aż o 35 procent". Komentator nie ukrywa, że jego zdaniem "twórcy tego programu chronią nie ludzi, nie zadłużonych, lecz tych, którzy pożyczali, doprowadzając do niewyobrażalnego cierpienia zwykłych Greków".

Nawiązując do zaplanowanego na 2017 rok referendum w sprawie członkostwa Wielkiej Brytanii w UE, "The Telegraph" pisze: "Jeśli ceną utrzymania integracji europejskiej jest deptanie Grecji i Greków ciężkimi buciorami, powinniśmy rozważyć odejście z niesmakiem z tego szalonego projektu".