"Financial Times": Russia has resumed its war of espionage against the West
W materiale opublikowanym w środę dziennik cytuje przedstawicieli służb wywiadowczych i analityków.
Po pierwszych niepowodzeniach związanych z inwazją na Ukrainie służby rosyjskie - wywiad wojskowy GRU, Federalna Służba Bezpieczeństwa (FSB) i Służba Wywiadu Zagranicznego (SWR) - "przegrupowały się i zmodyfikowały swoje metody szpiegowskie, by zwiększyć szanse konwencjonalnych operacji militarnych Rosji" - ocenia dziennik.
Cele są wciąż te same: wykradzenie zachodnich sekretów, pogłębianie podziałów wewnątrz NATO i osłabienie wsparcia dla Ukrainy.
Niemal jedna trzecia rosyjskich operacji wywiadowczych w całej Europie Zachodniej jest prowadzonych przez Rosję z bezpiecznych przystani w Wiedniu i Genewie - pisze @FT. Związani z Rosją Polacy także chętnie instalują się w Szwajcarii. Przypadek? https://t.co/l05BEfQFPq
— Grzegorz Rzeczkowski ðªðºðºð¦ (@RzeczkowskiG) March 6, 2024
Istotną zmianą jest to, że Rosja zaczęła znacznie intensywniej sięgać po "pośredników" w działaniach wywiadowczych i angażuje do swoich operacji cudzoziemców działających w polityce, biznesie czy przestępczości.
Osoby te "mogą nie wiedzieć, że pracują dla Rosjan, mogą to być po prostu przestępcy czy inni opłacani ludzie" - przekazał "FT" przedstawiciel wywiadu. Przed inwazją rosyjską na Ukrainę było inaczej - wówczas operacje rosyjskie, z którymi miały do czynienia zachodnie agencje wywiadowcze, prowadzili głównie Rosjanie.
Ponadto Rosja stosuje naciski na swych obywateli, którzy wyjechali za granicę po agresji na Ukrainę, i próbuje ich zwerbować, na przykład wywierając presję na ich bliskich, którzy zostali w kraju.
Źródła w wywiadzie powiedziały "FT", że operacje prowadzone zdalnie, czy przez świeżo zwerbowanych pośredników ("proxies"), mają dla Moskwy plusy i minusy.
‼️ putin's AI threat to democracy: russian spies 'have developed artificial intelligence cyber-tool to spread disinformation and meddle in elections across the West. @MriyaReport@YAmzallagh @MalcolmNance@ChuckPfarrer @AIGGDirect @inversefox@ThroughdaTrees@MriyaReport… pic.twitter.com/gKULDhA5OY
— Slavie ðºð¦ð¨ð¦ðºð¸ (@Yarochenko) March 7, 2024
Pośrednicy "mogą być skuteczni w takich działaniach jak kradzież tajemnic handlowych, organizowanie systemu omijania sankcji nałożonych na eksport czy penetracja sieci komputerowych"; mogą być też jednak "trudni do kontrolowania" - wyjaśnia dziennik.
Aby temu zaradzić, w GRU zaczęto werbować agentów bez przeszłości w armii, którzy mogliby niepostrzeżenie przedostać się do docelowych krajów i nawiązać w nich kontakty osobiste.
"Stary" model działalności - agentów działających pod przykrywką służby dyplomatycznej - istnieje w krajach tradycyjnie neutralnych, jak Szwajcaria i Austria.
Źródła w strukturach bezpieczeństwa obu krajów przekazały "FT", że takich agentów wciąż jest około 150. Inny przedstawiciel służb ocenia, że niemal 1/3 operacji rosyjskich w Europie kierowana jest z "bezpiecznych ośrodków" w Genewie i Wiedniu.
Ważnymi placówkami są też kraje spoza strefy Schengen: Turcja i Zjednoczone Emiraty Arabskie. Do Serbii z kolei przeniosło się kilku wydalonych wcześniej agentów rosyjskich.
Niejaki José Assis Giammaria został oskarżony o szpiegostwo. Norweskie służby specjalne aresztowały go w 2022 roku. Mężczyzna podawał się za naukowca z Brazylii, dopiero teraz przyznał przed sądem w Oslo, że tak naprawdę nazywa się Michaił Walerijewicz Mikuszyn… pic.twitter.com/dkYFSZj7Bm
— Biełsat (@Bielsat_pl) December 14, 2023
Rosja może więc teraz w większym stopniu wykorzystywać "nielegalnych" agentów - takich jak rosyjski szpieg z paszportem brazylijskim, który pod nazwiskiem Jose Assis Giammaria pracował na jednym z uniwersytetów w Norwegii. Został zatrzymany w 2021 roku, zidentyfikowany jako Michaił Mikuszyn i oskarżony o szpiegostwo.
Praktycznie nie można ocenić, na ile skuteczne okażą się nowe metody rosyjskich służb - ocenia "FT". Dziennik przyznaje jednocześnie, przypominając o niedawnym przechwyceniu przez Rosjan rozmowy niemieckich dowódców wojskowych, że "niemal każdego tygodnia" wychodzą na jaw nowe tajne operacje.
Pokazuje to, "jak rosyjskie agencje wywiadowcze przeniknęły do Europy od czasu, gdy Moskwa rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę" - dodaje "FT".
Czytaj więcej:
Francja: Szokujący raport o rosyjskich i chińskich szpiegach, którzy destabilizują kraj
Brytyjski minister obrony: Agenci Putina znów mogą użyć Nowiczoka w naszym kraju
Julia Nawalna w PE: "Putin jest szefem zorganizowanej bandy przestępczej"
Niemiecki rząd przygotowuje się na możliwość ataku Rosji na kraje NATO
Brytyjskie media o przemówieniu Putina: Znane pogróżki i rosnąca pewność sukcesu
"Daily Telegraph": Rosja planuje zwiększać napływ imigrantów z Afryki do Europy
Niemieckie MSW o podsłuchanych rozmowach wojskowych: Rosja próbuje dzielić społeczeństwo